کاربردهای خاص فور آزمایشگاهی
فور آزمایشگاهی از تجهیزات مهم مورد استفاده در تمام آزمایشگاهها می باشد. دلیل استفاده از فور آزمایشگاهی نیاز به استریل و بهداشتی کردن لوله های نمونه های آزمایشگاهی و دیگر تجهیزات شیشه ای و فلزی مورد استفاده در آزمایشگاه می باشد.روش حرارت دادن و استریل کردن تجهیزات بر اساس جریان همرفت یا جابه جایی گرمایی انجام می شود. استفاده از این نوع روش گرمایی برای ضدعفونی تجهیزات برای جلوگیری از صدمه دیدن قطعاتی است که ممکن است در اثر حرارت مستقیم تغییر شکل بدهند و یا از بین بروند. محدوده دمایی که دستگاه توانایی ایجاد حرارت را دارد از 25 درجه سانتیگراد تا 600 درجه سانتیگراد می باشد.باید توجه داشت که کاربرد فور آزمایشگاهی متفاوت با دستگاه اتوکلاو است و نمی توان از نظر فنی هیچ کدام را به جای دیگری به کار برد
مراحل کاری که فور آزمایشگاهی شامل سه مرحله می باشد:
الف) خشک کردن
دراین حالت رطوبت تجهیزات و گاهی اوقات نمونه ها گرفته می شود
ب) پختن
برای از بین بردن رطوبت محیط کشت استفاده می شود
ج) تغییر حالت دادن
در این حالت در هنگام خشک کردن و پختن نمونه ها ،آنها را دچار تغییر می کند
مزیت استفاده از این دستگاه اینست که آسیبی به وسایل و تجهیزات پزشکی نمی زند و لبه تیز برخی از تجهیزات پزشکی را به مرور زمان و استفاده از دستگاه کند نمی کند.
انواع مختلف فور آزمایشگاهی
- مدل وکیوم
در این نمونه از فور آزمایشگاهی دما تا 1100 درجه سانتی گراد بالا می رود که دمای مناسب برای پردازش فلزات می باشد
- مدل فرایند پاک
از این نمونه دستگاه برای ضدعفونی کردن تجهیزات پزشکی استفاده می شود
- مدل درون سوز
در این دستگاه کنتاکتور ها و میکرو پروسسورها را می توان ضدعفونی کرد. دمای دستگاه تا 260 درجه سانتیگراد قابل تغییر است
- مدل ریچ این
یک جریان گرمایی در تمام طبقات خود ایجاد می کند و تجهیزات مختلف را در یک دمای یکسان ضدعفونی می کند.
- مدل ساده
ساده حرارت سنج و دریچه تخلیه بخارات ایجاد شده را ندارد، از جنس استیل است و دما تا 300 درجه سانتی گراد بالا می رود. نمی توان دستگاه را کالیبره کرد. دقت دمایی آن 10 درجه سانتی گراد است و برای ضدعفونی کردن تجهیزات دندانپزشکی کاربرد دارد .
- مدل دیجیتال
این نمونه از دستگاه مجهز به حرارت سنج و دریچه تخلیه بخار نمونه ها می باشد. دمای دستگاه در این نمونه تا 250 درجه سانتی گراد بالا می رود. میتوان دستگاه را با کالیبراسیون تنظیم کرد. دقت دمایی آن 5 درجه سانتی گراد است و در آزمایشگاههای مکانیک خاک استفاده می شود
- فور آزمایشگاهی هوشمند
این دستگاه دارای حرارت سنج، ترموستات و ترمومتر دیجیتال و دریچه تخلیه بخار می باشد. دمای آن تا 200 درجه سانتی گراد قابل افزایش است.دارای سیستم های آلارم و اتو کالیبره می باشد. برای آزمایشگاههای تشخیص طبی از این نمونه دستگاه ها استفاده می شود.
- فور آزمایشگاهی هوشمند فن دار
در این نمونه دستگاه هوشمند دارای فن می باشد .کار با این دستگاه تخصصی تر است واز دستورالعمل خاصی پیروی می کند.
روش کار
دستگاه به کمک حرارت در محدوده دمایی مشخص شده وسایل و تجهیزات را ضد عفونی می کند، به این صورت که رطوبت موجود در وسایل را تبخیر کرده و باعث از بین رفتن فعالیت بیولوژیکی هر نوع عامل بیماری زایی خواهد شد.
بخش های مختلف دستگاه
- محفظه درونی
بخشی از دستگاه است که برای قرار گرفتن وسایل برای استریل شدن مورد استفاده قرار می گیرد. جنس این محفظه از استیل است که مقاومت بالایی در مقابل گرما دارد. حسگر دما و ترموکوپل نیز در این بخش قرار می گیرد
- المنت های گرمایی
این بخش از دستگاه برای تولید حرارت در دستگاه استفاده می شود و در قسمت بیرون فور قرار دارد، اما به صورتی در دستگاه قرار گرفته تا دمای دستگاه را افزایش دهد.با توجه به نوع فور آزمایشگاهی تعداد المنت های داخل دستگاه متفاوت می باشد. جنس المنت ها فلزی است و در پوششی از جنس سرامیک نسوز قرار گرفته است تا از احتمال اتصال دستگاه جلوگیری کند.
- عایق های حرارتی
برای جلوگیری از اتلاف حرارت از دستگاه و جلوگیری از گرم شدن زیاد محفظه داخلی و مدارهای الکتریکی عایق هایی از جنس پشم شیشه برای دستگاه در نظر گرفته شده است.
- سیستم کنترل و نمایش دمای محفظه داخلی
- سیستم های حفاظتی
با توجه به مدل دستگاه ، سیستم های حفاظت الکتریکی و حرارتی دستگاه با قرار دادن فیوزهای الکتریکی برای دستگاه طراحی شده است. این فیوزهای الکتریکی در زمان قطع جریان الکتریسیته و یا افزایش ناگهانی دما فعال می شود و از انفجار یا خطر برق گرفتگی و خرابی دستگاه جلوگیری می کند.
مراحل کار با دستگاه
- فعال کردن کلید اصلی دستگاه
- روشن کردن کلید برنامه ریزی دستگاه
- تنظیم دما
- تنظیم زمان کار دستگاه
از نکات مهم کار با این دستگاه دارد مجهز بودن دستگاه به کلید تنظیم برنامه ریزی می باشد. روش تنظیم بر اساس نوع دستگاه و شرکت تولید کننده آن متفاوت می باشد اما در راهنمای کار با دستگاه توضیح داده شده است.
نکات مهم در استفاده از فور آزمایشگاهی
- مواد قابل اشتعال و آتش زا در داخل و بیرون آن قرار ندهید
- محلول های اسیدی و یا محلول های شیمیایی که تولید بخار خورنده می کنند داخل دستگاه قرار ندهید
- در زمان کار کردن با دستگاه حتما از لوازم حفاظت فردی مانند دستکش، عینک محافظ و انبرک برای قرار دادن وسایل یا برداشتن استفاده کنید
- محل قرار دادن دستگاه وسیع و بزرگ باشد
- فضای کافی در اطراف دستگاه وجود داشته باشد و تا فاصله 5 سانتی متری از آن هیچ وسیله ای قرار ندهید
- یک پریز برق فشار قوی با سیم اتصال به زمین در فاصله یک متری از دستگاه برای قرار دادن تجهیزات و وسایل آزمایشگاهی برای دستگاه قرار دهید.
- محافظ الکتریکی استاندارد و مناسب برای دستگاه در نظر بگیرید.
