انکوباتور آزمایشگاهی،بخشی از کارهای تحقیقاتی و آزمایشگاهی مربوط به نگهداری و انجام تغییرات روی نمونه های می باشد، دستگاهی باید در نظر گرفته شود تا بتواند هر شرایط دمایی که برای نمونه نیاز است را ایجاد کند. نیاز به اینگونه تغییرات تولید کنندگان تجهیزات آزمایشگاهی را به سمت ساخت انکوباتور آزمایشگاهی هدایت کرد.از انکوباتور آزمایشگاهی برای کنترل دما و رطوبت و سایر شرایط محیطی برای کشت و نگهداری انواع مختلف نمونه ها استفاده می شود. این دستگاه یک محفظه بسته دارد که محیطی کاملا بسته را بوجود می آورد که مانع ورود و خروج دما و گازها می شود. انکوباتور آزمایشگاهی با استفاده از سنسورهای دمایی و هیترهای که قابلیت تنظیم و دمای محفظه را دارند در یک محدوده دمایی 60 تا 100 درجه دما را تغییر می دهند.
کاربرد انکوباتور آزمایشگاهی چیست
انکوباتور از آن دسته تجهیزات آزمایشگاهی است که کاربرد زیادی در میکروب شناسی، زیست شناسی مولکولی که برای کشت سلول و باکتری استفاده می شود،تحقیقات بیوشیمایی، مطالعات خون شناسی، تحقیقات ژنتیکی و آزمایشگاههای فراورده های داروئی و غذایی استفاده می شود. یک نمونه از انکوباتورهای آزمایشگاهی برای رشد نوزادان نارس استفاده می شود.در واقع بیشترین کاربرد انکوباتورها در آزمایش های میکروبی می باشد.انتخاب انکوباتور بر اساس ظرفیت و اندازه می باشد.
انواع انکوباتورهای آزمایشگاهی بر اساس اندازه
1- مدل ایستاده در کف
2-مدل اتاق
3- مدل رومیزی
انواع انکوباتور آزمایشگاهی بر اساس کاربرد
- انکوباتور معمولی
ظرفیت حجمی پایینی دارند و در دو مدل آنالوگ و دیجیتال موجود می باشد.
- انکوباتور یخچال دار
از تجهیزاتی است که از چند درجه پایین تر از دمای محیط تا چند درجه بالاتر برای نمونه های که احتیاج به قرار گرفتن در محیط های متفاوت را دارند طراحی شده است.
- انکوباتور آزمایشگاهی co2
این نمونه از تجهیزات هم توانایی کنترل دما و هم امکان کنترل رطوبت و pH محیط را با استفاده از گاز co2 دارد.
- انکوباتور شیکر دار
در این نوع از انکوباتور ها علاوه بر کنترل دما توسط دستگاه ، امکان به هم خوردن محلول به صورت دورانی وجود دارد.
چگونه با دستگاه انکوباتور آزمایشگاهی کار می کنیم
- دستگاه را روشن می کنید
- زمان قرار گرفتن نمونه را تعیین می کنید
- دمای مورد نیاز را تنظیم می کنید
زمان و دمای مورد نیاز برای هر نمونه متفاوت می باشد که با توجه به دستورالعمل آن را انجام می دهید.
اجزاء مختلف دستگاه انکوباتور آزمایشگاهی
با توجه به نوع دستگاه و کاربردی که دارد ممکن است قسمت هایی اضافه تر نیز در انکوباتور موجود باشد
1-محفظه نگهداری
یک محیط بسته است که تا حد امکان از لحاظ دما و ورود و خروج گازها از محیط بیرون جدا می شود
2-سیستم کنترل دما
دما را در حدی که برای هر نمونه لازم است ثابت نگه می دارد.برای کنترل دما از سنسور هایی در داخل محفظه استفاده می شود. همچنین برای تامین حرارت المنت های حرارتی در داخل دستگاه قرار دارد.
3- سیستم کنترل رطوبت
برای کنترل رطوبت مورد نیاز نمونه ها از سنسور کنترل رطوبت در دستگاه استفاده می شود.یک مخزن آب در دستگاه وجود دارد که وظیفه تامین رطوبت را بر عهده دارد
4-سیستم کنترل گاز
وظیفه این سیستم کنترل ترکیب گازهای مورد نیاز برای نمونه های دستگاه می باشد.یک مخزن خارجی وجود دارد که تامین گازهای مورد نیاز دستگاه هرا به عهده دارد
5- سیستم آلارم
این سیستم موظف است تا در صورتی که شرایط دستگاه از میزان تعیین شده برای هر نمونه بالا یا پایین رفت آن را گزارش دهد.
6-سیستم ثبات
این سیستم به اپراتور متصل است و امکان ثبت و تغییرات را به دستگاه می دهد.
نکات مهم در استفاده و نگهداری از انکوباتور
این دستگاه جزو تجهیزات حساس به شمار می رود، پس لازم است با چگونگی استفاده و محافظت از آن آشنا باشید.
- هر کاه دستگاه انکوباتور را با محلول صابون ضدعفونی و تمیز کنید
- مشکلات فنی دستگاه را حتما با مشورت با یک تکنسین با تجربه کار با دستگاه برطرف کنید
- برای ضد عفونی کردن و تمیز کردن دستگاه آنرا از برق بکشید و از تماس مواد شوینده با قطعات الکترونیکی خودداری کنید
- در صورت ضدعفونی کردن دستگاه تا خشک شدن دستگاه صبر کنید
- سطحی که دستگاه روی آن قرار می گیرد باید صاف باشد
- دستگاه در کنار محیط های خیلی گرم و مرطوب قرار ندهید
- برای جلوگیری از هر خطر احتمالی از سیستم محافظ استفاده کنید
- در زمان کار با دستگاه از دستکش و وسایل ایمنی استفاده کنید
- هنگام تمیز کردن دستگاه حتما از پریز برق کشیده شده باشد
- از ترکیبات شیمیای و موادی که باعث ایجاد خوردگی و خراش در دستگاه می شود استفاده نکنید
- اگر نمونه های سلولی یا باکتریایی در دستگاه قرار دادید هر 14 روز یکبار آن را با مواد ضدعفونی مناسب تمیز کنید.
- فاصله پریز برق تا دستگاه بیشتر از 5/1 متر نباشد
- در پشت دستگاه و اطراف آن فضای آزاد بین 5 تا 10 سانتی متر وجود داشته باشد
- وزن انکوباتور با حداقل سه قفسه در حدود 60 تا 80 کیلوگرم می باشد، حتما سطحی که قرار است دستگاه روی آن قرار بگیرد مورد توجه قرار دهید.
- در دستگاه انکوباتور آزمایشگاهی co2 از یک مهار کننده برای تانک co2 استفاده می شود.
- حداکثر دمای مناسب برای محیط داخل انکوباتور 30 درجه سانتی گراد می باشد
- از قرار دادن مواد فرار یا قابل اشتعال مانند بنزین و اتر در داخل دستگاه خودداری کنید
- از قرار دادن نمونه های زیاد داخل دستگاه خودداری کنید، چون ممکن است گردش هوای یا دی اکسید کربن کافی در بین نمونه ها انجام نشود.
- می توانید برای جلوگیری از رشد قارچ و کپک درون دستگاه کمی سولفات مس یا ساولن درون دستگاه بریزید.
- از محلول های اسیدی و قلیایی برای سطوح استیل ضد زنگ دستگاه استفاده نشود.
- برای ضدعفونی کردن قفسه های دستگاه می توانید آنها را در دستگاه فور آزمایشگاهی قرار دهید.
- از باز گذاشتن در دستگاه برای مدت طولانی خودداری کنید زیرا این کار باعث رشد باکتری و قارچ ها در آن می شود.
- بهترین راه برای استفاده از دستگاه ، مشاوره و آموزش از شرکتی است که دستگاه را در اختیار شما قرار می دهد.
