کار با سانتریفیوژ آزمایشگاهی (دستورالعمل کار با سانتریفیوژ)

سانتریفیوژ آزمایشگاهی چیست و در آزمایشگاه چه کاربردی دارد؟

سانتریفیوژ دستگاهی است که از آن در آزمایشگاه ها برای جداسازی قسمت های سبکتر و سنگین تر در یک محلول و یا هر نوع مواد دیگر استفاده می کنند. شاید برایتان سوال پیش بیاید که این دستگاه چگونه عمل جداسازی را انجام میدهد. این دستگاه با کمک نیروی گریز از مرکز می تواند قسمت های سبکتر را شناسایی و جدا می سازد. در ادامه با سانتریفیوژ آزمایشگاهی (دستورالعمل کار با سانتریفیوژ) بیشتر آشنا خواهید شد.

کار با سانتریفیوژ آزمایشگاهی (دستورالعمل کار با سانتریفیوژ) برای افرادی که در آزمایشگاه کار می کنند مهم است. باید بدانید که این دستگاه بسیار پرکاربرد بوده و در جداسازی سرم و تهیه فیلتر بدون پروتئین نقش دارد.

اصول کار با سانتریفیوژ آزمایشگاهی چیست ؟

یک محور را ثابت در نظر بگیرید، حرکت دورانی دور این محور، اصول اساسی کار با سانتریفیوژ آزمایشگاهی می باشد. به نیروی سانتریفیوژ RCF گفته می شود که این سه حرف مخفف کلمه Relative Centrifugal Force می باشد. نیروی RCF به سرعت حرکت دور محور و شعاع بستگی دارد و واحد RCF با توجه به ضریب g  است.

سرعت چرخش دور محور بر اساس دور در دقیقه است که RPM گفته می شود. RPM مخفف کلمه Revolutions per Minute می باشد. اگر بخواهید در مورد شعاع سانتریفیوژ آزمایشگاهی بیشتر بدانید باید بدانید که شعاع بر حسب سانتیمتر است و با r نشان داده می شود. برای اندازه گیری مقدار شعاع، مرکز چرخش را تا انتهای لوله ی داخل دستگاه در نظر بگیرید.

دستورالعمل کار با سانتریفیوژ

در ابتدا باید بدانید که هدف از بیاندستورالعمل کار با سانتریفیوژ اطلاع رسانی در مورد مراحل انجام کار و کنترل کیفیت این دستگاه است.

سانتریفیوژ آزمایشگاهی در قسمت های مختلف آزمایشگاه ها کاربرد داشته و اجرای این مراحل را کارمندهای فنی و مسئول بخش تضمین کیفیت بر عهده دارد.

سانتریفیوژ می تواند ذراتی که در یک محلول شناور هستند را از هم جدا نماید. همچنین دو فاز متمایز ار هم در یک مایع را می تواند از هم جدا سازد. لوله های داخل دستگاه به صورت افقی حول محور چرخانده می شوند .

کلا داخل دستگاه سانتریفیوژ از یک سر سانتریفیوژ و یک روتور، موتور، زمان سنج و همچنین سرعت سنج تشکیل شده است . سوئیچ برق و شفت گردان از دیگر اجزای این دستگاه آزمایشگاهی می باشد.

روش کار با سانتریفیوژ آزمایشگاهی

به این صورت است که ابتدا لوله مورد نظر برای داخل سانتریفوژ را مناسب با تحمل RCF بسنجید. مثلا لوله هایی از جنس پلی پروپیلن به طور معمول  تحمل RCF های بالای 5000 را دارند.
در مرحله دوم این است که لوله ها را بررسی کنید تا شکستگی و یا ترک نداشته باشد. همچنین لوله ها را به صورت بالانس و متقارن داخل دستگاه سانتریفیوژ قرار دهید تا تعادل روتور به هم نریزد و موجب ساییدگی و یا لرزش دستگاه نگردد همچنین چنانچه لوله ها برابر و بالانس نباشد ممکن است شکستگی لوله ها را داشته باشید. البته چنانچه به مشکل عدم تعادل روبرو شدید می توانید به کمک پر کردن آب بالانس لوله ها را برقرار سازید.

هرگز و تحت هیچ شرایطی حتی لوله ی پلاستیکی را بدون قرار دادن لوله های بالانس در دستگاه قرار ندهید.
از بسته بودن درب دستگاه سانتریفیوژ اطمینان حاصل نمایید و دکمه ی خاموش و روشن آن را فشار دهید تا خیالتان از قفل شدن درب سانتریفیوژ راحت شود.

به کمک تایمر سنج زمان را تنظیم کرده و دور را با حرکت آهسته شروع کنید تا به سرعت دلخواه مورد نظرتان برسد.
پس از اینکه دستگاه سانتریفیوژ کاملا متوقف شد، درب را باز کنید و سپس لوله ها را با احتیاط بیرون آورید.

به اندازه و سایز لوله ای که در دستگاه قرار میدهید، توجه داشته باشید زیرا چنانچه بلندتر از حد مورد نظر باشد هنگام چرخش از قسمت تعیین شده بیرون زده و همین موجب شکسته شدن لوله ها می شود.
از بالانس بودن روتور مطمئن شوید. اختلاف وزن لوله ها و rocks و محتویات لوله ها در طرف مقابل نباید بیشتر از 1 درصد باشد در غیر این صورت با مشکل روبرو خواهید شوید.

وزنی کلی هر کدام از راک ها باید با وزن تعیین شده توسط شرکت تولید کننده مطابقت داشته باشد.

هنگام کار با سانتریفیوژ آزمایشگاهی  باید به تمیز کردن درون سانتریفیوژ توجه کنید زیرا ضدعفونی کردن درون دستگاه موجب می شود عفونت هایی مانند هپاتیت و ویروس های دیگر کمتر رویت شود. مخصوصاً پس از شکسته شدن لوله ها حتما داخل دستگاه را تمیز و ضدعفونی کنید.

چنانچه شک دارید لوله ای در دستگاه شکسته شده و یا حتی لوله ای داخل سانتریفیوژ شکست حتما دستگاه را خاموش کنید و به مدت نیم ساعت اجازه دهید دستگاه خاموش بماند پس از آن می توانید نسبت به تمیز کردن و ضدعفونی کردن دستگاه اقدام نمایید.
چنانچه دستگاه را خاموش کردید و مطمئن شدید که لوله ای داخل آن شکسته شده، درب سانتریفیوژ را به سرعت ببندید و پس از نیم ساعت می توانید اقدامات لازم عمل کنید.

چه اقداماتی برای کار با سانتریفیوژ آزمایشگاهی یا تعمیر دستگاه سانتریفیوژ نیاز است؟

برای کار با سانتریفیوژ آزمایشگاهی دورسنج و سرعت سنج دستگاه را هر سه ماه یک بار بررسی کنید باید بدانید که اختلاف دور به میزان 5% مجاز می باشد.

تایمر سنج دستگاه را با زمان سنج کالیبر مقایسه کنید نباید اختلافشان بیشتر از 10 درصد باشد.
همچنین باید دمای دستگاه را هر 3 ماه یک بار بررسی کنید. در این راستا لوله ای را از آب مقطر پرکنید و دمای آب مقطر را اندازه بگیرید. پس از گذشت 5 الی 10 دقیقه می توانید سانتریفیوژ دستگاه را شروع نمایید. اختلاف دمای مجاز 5 درجه است.

چنانچه هر یک از موارد بالا را بررسی کردید و دیدید یکی از این موارد مطابقت ندارد باید حتما دستگاه سانتریفیوژ آزمایشگاهی بررسی و سرویس گردد.

هر روز فردی که برای اولین دفعه دستگاه را روشن کرد حتما باید در لاگ بوک وضعیت را یادداشت کند و در پایان کار نیز حتما آخرین نفر باید لاگ بوک را تکمیل کند.